Wigiliusz z Tapsos

Wigiliusz z Tapsos (łac. Vigilius Tapsensis) – żyjący w V wieku biskup Tapsos, miasta w byłej rzymskiej prowincji Afryka Prokonsularna. Data jego narodzin i śmierci pozostaje nieznana, wiadomo że jego działalność przypada na V wiek[1].

Był zwolennikiem katolicyzmu, przez co wszedł w konflikt z ariańskim królem Wandalów, którzy rządzili wówczas tymi terenami. W związku z tym został w 484 roku wezwany przed oblicze Huneryka[2]. W obawie o swoje życie Wigiliusz zbiegł z Afryki do Konstantynopola, gdzie został przyjęty z honorami. W stolicy cesarstwa napisał dzieła które przetrwały do naszych czasów. Był autorem tekstu opisującego fikcyjną debatę na temat trynitaryzmu. W tym utworze przedstawiał poglądy Ariusza, Atanazego, Sabeliusza i Fotyna z Sirmium. Było to więc zestawienie zdań różnych nurtów chrześcijaństwa: arianizmu, katolicyzmu, sabelianizmu i poglądów Fotyna na temat Trójcy Świętej. Jako zwolennik ortodoksji Wigiliusz rozstrzygał spór na korzyść Atanazego. W dziele Contra Felicianum Arianum potępił poglądy ariańskich Felicjan a w Adversus Eutychem skrytykował zwolenników Eutychesa. Wigiliuszowi przypisuje się wiele innych utworów, takich jak na przykład Contra Maribadum Arianum, Contra Palladium Arianum czy De Trinitate[2].

Przez Johanna Jakoba Griesbacha w pracy Diatribe in Locum 1 Joann V. 7, 8 (1806) był wskazywany jako inicjator wprowadzenia Comma Johanneum[3]. Wydanie The New Testament, in an Improved Version, upon the Basis of Archbishop Newcome's New Translation: with a Corrected Text, and Notes Critical and Explanatory Thomasa Belshama (pochodząca z 1808 roku późniejsza wersja rewizji Nowego Testamentu w przekładzie Biblii króla Jakuba opracowanej przez anglikańskiego duchownego Williama Newcome’a) w uwagach wskazuje na Vigiliusa Tapsensisa jako pierwszego pisarza cytującego ten tekst[4].

Dzieła

  • Contra Arianos Dialogus
  • Contra Arianos Dialogus Probo Judice Interlocutoribus
  • Contra Eutychetem Libri Quinqe
  • Contra Felicianum Et Arianum De Unitate Trinitatis Optatum Liber
  • Contra Marivadum Arianum Diaconum Libri Tres
  • Contra Palladium Arianum Libri Duo
  • De Trinitate Libri Duodecim
  • Contra Felicianum Et Arianum De Unitate De Trinitate Libri Duodecim

Przypisy

  1. BrillOnline
  2. a b Catholic Encyclopedia
  3. Thomas Turton: A Vindication of the Literary Character of Richard Porson. 1824, s. 124.
  4. New Testament in an improved version, upon the basis of Archbishop Newcome's new translation. Londyn: 1808, s. 563.

Bibliografia

  • BrillOnline
  • Biblicaltraining.org
  • Catholic Encyclopedia
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000079892734
  • VIAF: 31741624, 795154380950630290637, 76149542839300302000
  • LCCN: no2006007330
  • GND: 118968319
  • BnF: 124666354
  • SUDOC: 06889922X
  • NTA: 07422770X
  • BIBSYS: 98049910
  • PLWABN: 9810703333405606
  • NUKAT: n2011215989
  • J9U: 987007312573305171
  • CONOR: 306203235
  • LIH: LNB:CQbB;=BO