Wilgotne lasy tropikalne w Queensland
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |||
Szczyt Thornton Peak w Daintree National Park (2006) | |||
Państwo | Australia | ||
---|---|---|---|
Spełniane kryterium | VII, VIII, IX, X | ||
Numer ref. | 486 | ||
Historia wpisania na listę | |||
Wpisanie na listę | 1988 | ||
Położenie na mapie Queenslandu | |||
Położenie na mapie Australii | |||
17,6710°S 145,7050°E/-17,671000 145,705000 | |||
| |||
|
Wilgotne lasy tropikalne w Queensland (ang. Wet Tropics of Queensland) – obszar na północno-wschodnim wybrzeżu Australii w stanie Queensland o długości około 450 km, mający powierzchnię 893 453 ha, porośnięty głównie tropikalnymi lasami deszczowymi[1], wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 1988 roku.
Położenie
Obszar leży na północno-wschodnim wybrzeżu Australii w stanie Queensland o długości około 450 km, ma powierzchnię 893 453 ha[1]. Teren jest zamieszkiwany przez ponad 20 tysięcy rdzennych mieszkańców[2], należących do co najmniej 20 plemion i 120 klanów[2].
Środowisko przyrodnicze
Obszar jest bardzo zróżnicowany – występują tu duże połacie lasów poprzecinane m.in. dzikimi rzekami z wodospadami, wąwozami oraz nadmorskie plaże[1].
Na chronionym obszarze rosną głównie tropikalne lasy deszczowe[1] rosnące od czasów Gondwany[1], stanowiące relikty wielkiego lasu gondwańskiego, który pokrywał obszar Australii i część Antarktyki około 50-100 mln lat temu[1] (lasy te są starsze od puszczy amazońskiej o 80 mln lat[3]). W rejonie Hinchinbrook Channel rosną namorzyny, jedne z najbardziej rozległych w tym rejonie[1]. Występują także lasy zawsze zielone twardolistne[1]. Obszar jest stosunkowo mało przekształcony przez człowieka, pomimo m.in. terenów pogórniczych i dróg oraz wykorzystania nizinnych lasów na potrzeby rolnictwa, większość terenu nie jest zdegradowana[1].
W klasyfikacji ekoregionów według World Wide Fund for Nature (WWF) odpowiada obszarowi AA0117 Queenslandzkie lasy deszczowe(inne języki) (Queensland tropical rain forests)[4].
Fauna i flora
Teren zamieszkują liczne prymitywne, archaiczne, endemiczne i reliktowe gatunki zwierząt i roślin, m.in. torbacze[1]. Występuje tu ponad 3000 gatunków roślin naczyniowych z 224 rodzin (w tym dwóch endemicznych), z czego 576 gatunków i 44 rodzaje stanowią endemity[1]. Wykazano występowanie 107 gatunków ssaków, w tym 11 gatunków endemicznych[1], zaobserwowano 368 gatunków ptaków, z czego 11 to gatunki endemiczne[1], m.in. kazuary[1]. Występuje tam 113 gatunków gadów, z czego 24 gatunki są endemiczne[1]. Spośród płazów zarejestrowano 51 gatunków, w tym 22 endemiczne[1]. Przyroda tego obszaru jest nadal badana, wciąż są odkrywane nowe gatunki[2].
Historia ochrony
Aby zapobiec utracie siedlisk, w 1987 roku zakazano wycinki drzew na obszarze Wet Tropics[1]. Teren został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 1988 roku jako obszar o „wyjątkowej powszechnej wartości” (ang. outstanding universal value)[2], który spełniał cztery kryteria wpisu (VII, VIII, IX i X)[1][2]. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznała ten obszar za drugi najistotniejszy pod względem niezastępowalności obiekt na tejże liście[2]. Dzięki rządowemu dokumentowi Environment Protection and Biodiversity Conservation Act 1999(inne języki) wszystkie obszary z listy światowego dziedzictwa UNESCO na terenie Australii zyskały dodatkową ochronę, gdyż każde działanie, które mogłoby wpłynąć na kondycję chronionych terenów musi zostać zaakceptowane przez odpowiedniego ministra[1]. W 2012 roku australijski rejestr National Heritage List(inne języki) uwzględnił także kulturowe walory regionu, takie jak: tradycje rdzennych mieszkańców, ich umiejętności w przygotowywaniu jedzenia, w tym ich znajomość roślin trujących[2].
Obszary chronione
Ponad 87% obszaru objętego wpisem UNESCO obejmuje ochrona jako: parki narodowe, conservation parks(inne języki), lasy państwowe, rezerwaty leśne[5]. Najpopularniejsze obszary chronione to[5]:
- Barron Gorge National Park(inne języki)
- Clump Mountain National Park(inne języki)
- Crater Lakes National Park(inne języki)
- Curtain Fig National Park(inne języki)
- Daintree National Park(inne języki)
- Danbulla National Park(inne języki)
- Dinden National Park(inne języki)
- Djiru National Park(inne języki)
- Girramay National Park(inne języki)
- Girringun National Park(inne języki)
- Kalkajaka National Park(inne języki)
- Kuranda National Park(inne języki)
- Kirrama National Park(inne języki)
- Koombooloomba National Park(inne języki)
- Kurrimine Beach National Park(inne języki)
- Macalister Range National Park(inne języki)
- Mount Hypipamee National Park(inne języki)
- Mount Lewis National Park(inne języki)
- Mowbray National Park(inne języki)
- Paluma Range National Park(inne języki)
- Russell River National Park(inne języki)
- Tully Falls National Park(inne języki)
- Tully Gorge National Park(inne języki)
- Wooroonooran National Park(inne języki)
- Herberton Range Conservation Park
- Koombooloomba Conservation Park
Galeria
- Kalkajaka National Park
- Tully Gorge National Park
- Kurrimine Beach National Park
- Kuranda National Park
- Wallaman Falls w Girringun National Park
- Girramay National Park
- Daintree National Park
- Barron Falls w Barron Gorge National Park
- Clump Mountain National Park
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s UNESCO World HeritageU.W.H. Centre UNESCO World HeritageU.W.H., Wet Tropics of Queensland [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2022-12-28] (ang.).
- ↑ a b c d e f g Wet Tropics, [w:] Department of Environment and Science [online], Parks and forests | Department of Environment and Science, Queensland, 2 grudnia 2009 [dostęp 2022-12-29] (ang.).
- ↑ GincyG. Alphonse GincyG., Facts About The Wet Tropics Of Queensland You Ll Love | Kidadl [online], kidadl.com [dostęp 2023-01-02] (ang.).
- ↑ Wildfinder Database. WWF. [dostęp 2022-02-14].
- ↑ a b Wet Tropics parks, [w:] Department of Environment and Science [online], Parks and forests | Department of Environment and Science, Queensland, 9 maja 2012 [dostęp 2022-12-29] (ang.).