Wojsko Polskie w operacjach pokojowych
Wojsko Polskie w operacjach pokojowych uczestniczy od 1953 roku. Przez 70 lat Siły Zbrojne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, a następnie Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, zaangażowały ponad 115 tysięcy żołnierzy i pracowników wojska w około 90 operacjach obserwacyjnych, pokojowych i stabilizacyjnych w ramach sił i misji Organizacji Narodów Zjednoczonych, Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, Unii Europejskiej i doraźnych (ad hoc) koalicji międzynarodowych.
- Zobacz też: Polski kontyngent wojskowy.
Misje i operacje w ujęciu chronologicznym
Misje Wojska Polskiego w Europie i bliskim wschodzie (stan na 1 maja 2024) | Misje Wojska Polskiego w Afryce (stan na 1 maja 2024) | Misje Wojska Polskiego w pozostałych krajach Azji (stan na 1 maja 2024) |
Legenda: – kontyngent operacyjny, – kontyngent szkoleniowy/doradczy, – Obserwatorzy międzynarodowi, – Oficerowie doradczy bez kontyngentu
Stan na 12 czerwca 2024 roku. W części przypadków liczby przybliżone[a][b].
- Ż – Żołnierze i pracownicy wojska w ramach kontyngentu wojskowego lub dowództwa danej misji lub operacji,
- O – obserwatorzy wojskowi i personel w ramach komisji międzynarodowej.
Czas trwania | Operacja lub misja | Stan osobowy | Polegli | Kontyngent | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Najwyższy | Obecny | |||||||||
Początek | Koniec | Organizator | Misja/operacja | Państwa | Ż | O | Ż | O | ||
1953 | 1956[c] | Polska | Szpital Polskiego Czerwonego Krzyża w Korei Północnej | Korea Północna | 60 | Szpital PCK | ||||
1953[d] | trwa | NNSC Neutral Nations Supervisory Commission | Korea Południowa Korea Północna | 300 | 3 | 3 | ||||
1954 | 1975 | ICSC International Commission for Supervision and Control | Kambodża Laos Wietnam Południowy | 214 | ||||||
1968 | 1970 | OTN Observer Team in Nigeria | Nigeria | 3 | ||||||
1973 | 1975 | ICCS International Commission of Control and Supervision | Wietnam Południowy | 187 | ||||||
1973 | 1979 | ONZ | UNEF II United Nations Emergency Force II | Egipt | 1030 | 9 | PWJS | |||
1974 | 2010 | ONZ | UNDOF United Nations Disengagement Observer Force | Syria | 360 | 9 | PKW Syria | |||
1985 | 1987 | ONZ Etiopia | Tesfa | Etiopia | 26 | PLEPE | ||||
1988 | 1990 | ONZ | UNGOMAP United Nations Good Offices Mission in Afghanistan and Pakistan | Afganistan Pakistan | 4 | |||||
1988 | 1990 | ONZ | UNIIMOG United Nations Iran-Iraq Military Observer Group | Irak Iran | 15 | |||||
1989 | 1990 | ONZ | UNTAG United Nations Transition Assistance Group | Namibia | 350 | 20 | 3 | PKW Namibia | ||
1990 | 1991 | ONZ | OSGAP Office of the Secretary General in Afghanistan | Afganistan | 1 | |||||
1990 | 1991 | Stany Zjednoczone | Desert Shield→Desert Storm | Arabia Saudyjska | 320 | PKW Zatoka Perska | ||||
1991 | 1992 | ONZ | UNAMIC United Nations Advance Mission in Cambodia | Kambodża | 2 | |||||
1991 | 2003 | ONZ | UNIKOM United Nations Iraq-Kuwait Observation Mission | Irak | 7 | |||||
1991 | 1993[e] | ONZ | UNGCI United Nations Guards Contingent in Iraq | Irak | 32 | |||||
1991 | trwa | ONZ | MINURSO United Nations Mission for the Referendum in Western Sahara | Sahara Zachodnia | 5 | 1 | PKW Sahara Zachodnia | |||
1991 | 1994 | OBWE[f] | CSCE special missions in former Yugoslavia | Bośnia i Hercegowina Chorwacja Jugosławia Macedonia | 1 | |||||
1992 | 1998 | ONZ | UNSCOM United Nations Special Commission | Irak | 2 | |||||
1992 | 1995 | ONZ | UNPROFOR United Nations Protection Force | Bośnia i Hercegowina Chorwacja Macedonia | 1200 | 30 | 6 | PKW Chorwacja | ||
1992[g] | trwa | ONZ | UNIFIL United Nations Interim Force in Lebanon | Liban | 630 | 230 | 7 | PKW Liban | ||
1992 | 1993 | ONZ | UNTAC United Nations Transitional Authority in Cambodia | Kambodża | 700 | 15 | 5 | PKW Kambodża | ||
1992 | 2008 | OBWE[f] | OSCE Mission to Georgia | Gruzja | 1 | |||||
1992 | 1993 | OBWE[f] | CSCE special mission to Nagorno-Karabakh | Górski Karabach | 1 | |||||
1993 | 1995 | ONZ | UNAMIR United Nations Assistance Mission for Rwanda | Rwanda | 5 | |||||
1993 | 1994 | ONZ | UNOMIL United Nations Observer Mission in Liberia | Liberia | 2 | |||||
1993 | 1994 | ONZ | UNMLT United Nations Military Leason Team | Kambodża | 2 | |||||
1994 | 2009 | ONZ | UNOMIG United Nations Observer Mission in Georgia | Gruzja | 5 | |||||
1994 | 2000 | Unia Europejska | ECMM European Community Monitoring Mission | Albania Bośnia i Hercegowina Chorwacja Jugosławia Macedonia | 2 | |||||
1994 | 1995 | Stany Zjednoczone | Uphold Democracy | Haiti | 56[h] | PKW Haiti | ||||
1995 | 1995 | ONZ | UNCRO United Nations Confidence Restoration Operation | Chorwacja | 1050 | 20 | 1 | PKW Chorwacja | ||
1995 | 1997 | ONZ | UNAVEM III United Nations Angola Verification Mission III | Angola | 7 | |||||
1995 | 2000 | ONZ | UNMOT United Nations Mission of Observers in Tajikistan | Tadżykistan | 4 | 1 | ||||
1996 | 1996 | NATO | IFOR Implementation Force | Bośnia i Hercegowina | 670 | 1 | PKW Bośnia | |||
1996 | 2002 | ONZ | UNMIBH United Nations Mission in Bosnia and Herzegovina | Bośnia i Hercegowina | 1 | |||||
1996 | 2002 | ONZ | UNMOP United Nations Mission of Observers in Prevlaka | Chorwacja | 1 | |||||
1996 | 1999 | ONZ | UNPREDEP United Nations Preventive Deployment Force | Macedonia | 2 | |||||
1996 | 1998 | ONZ | UNTAES United Nations Transitional Authority in Eastern Slavonia, Baranja and Western Sirmium | Chorwacja | 53[h] | 10 | ||||
1996 | 2000 | OBWE | OSCE Mission to Croatia | Chorwacja | 2 | |||||
1996 | 1999 | OBWE | OSCE Mission to Latvia | Łotwa | 1 | |||||
1996 | 2004 | NATO | SFOR Stabilisation Force | Bośnia i Hercegowina | 500 | 1 | PKW Bośnia | |||
1997 | 1998 | ONZ | MONUA United Nations Observer Mission in Angola | Angola | 4 | |||||
1997 | 2002 | OBWE | OSCE Spillover Monitor Mission to Skopje | Macedonia | 1 | |||||
1998 | 2002[i] | NATO | OS SACEUR (SFOR/KFOR) Odwód Strategiczny Naczelnego Dowódcy NATO w Europie | Bośnia i Hercegowina Kosowo | 560 | PJW OS SACEUR | ||||
1998 | 1998 | Stany Zjednoczone | Desert Thunder→Desert Fox | Zatoka Perska | PKW Zatoka Perska | |||||
1998 | 1999 | OBWE | OSCE Mission to Bosnia and Hercegovina | Bośnia i Hercegowina | 2 | |||||
1999 | 2000 | OBWE | KVM Kosovo Verification Mission | Kosowo | 6[h] | 4 | ||||
1999 | 1999 | NATO | Eagle Eye/Allied Harbour | Włochy ( Kosowo) | 5[j] | |||||
1999 | 1999 | NATO | AFOR Albania Force | Albania | 140 | PJW Albania | ||||
1999 | trwa | NATO | KFOR Kosovo Force | Kosowo | 800 | 250 | 4 | PKW Kosowo | ||
1999 | trwa | ONZ | UNMIK United Nations Interim Administration Mission in Kosovo | Kosowo | 1 | 1 | ||||
1999 | 2010 | ONZ | MONUC United Nations Mission in the Democratic Republic of Congo | Demokratyczna Republika Konga | 2 | |||||
2000 | 2000 | ONZ Stany Zjednoczone | MIF Multinational Interception Force | Zatoka Perska | 6 | PKW Zatoka Perska | ||||
2000 | 2008 | ONZ | UNMEE United Nations Mission in Ethiopia and Eritrea | Etiopia Erytrea | 6 | 6 | PKW Etiopia | |||
2000 | 2007 | Unia Europejska | EUMM European Union Monitoring Mission | Albania Bośnia i Hercegowina Chorwacja Jugosławia Macedonia | 2 | |||||
2001 | 2002 | NATO | Amber Fox | Macedonia | 25 | PKW Macedonia | ||||
2002 | 2009 | Stany Zjednoczone | Enduring Freedom | Afganistan Bahrajn Kuwejt | 180 | PKW Afganistan | ||||
2002 | 2003 | NATO | Allied Harmony | Macedonia | 25 | 2 | PKW Macedonia | |||
2003 | 2008 | Stany Zjednoczone | Iraqi Freedom | Irak Bahrajn Kuwejt | 2500 | 22 | PKW Irak | |||
2003 | 2003 | Unia Europejska | EUFOR Concordia European Union Force Concordia | Macedonia | 25 | PKW Macedonia | ||||
2003 | 2003 | NATO | Display Deterrence | Turcja | PKW Turcja | |||||
2003 | 2007 | OBWE | OSCE Mission to Moldova | Mołdawia | 1 | |||||
2003 | 2020 | ONZ | UNAMA United Nations Assistance Mission in Afghanistan | Afganistan | 1 | |||||
2003 | 2016 | ONZ | UNMIL United Nations Mission in Liberia | Liberia | 2 | |||||
2004 | 2017 | ONZ | UNOCI United Nations Operation in Côte d'Ivoire | Wybrzeże Kości Słoniowej | 2 | |||||
2004 | 2014 | NATO | ISAF International Security Assistance Force | Afganistan | 2500 | 44 | PKW Afganistan | |||
2004 | 2004 | NATO | NRF: Distinguished Games NATO Response Force | Grecja | 50 | PKW Grecja | ||||
2004 | trwa | Unia Europejska | EUFOR Althea European Union Force in Bosnia and Hercegovina | Bośnia i Hercegowina | 200 | 50 | 2 | PKW Bośnia | ||
2005 | 2011[k] | NATO | Active Endeavour | Morze Śródziemne | 220 | PKW Morze Śródziemne | ||||
2005 | 2011 | NATO | NTM-I NATO Training Mission – Iraq | Irak | 20 | PKW Irak | ||||
2005 | 2011 | ONZ | UNMIS United Nations Mission in Sudan | Sudan | 4 | 2 | PKW Sudan | |||
2005 | 2006 | NATO | NRF: Swift Relief NATO Response Force | Pakistan | 140 | PKW Pakistan | ||||
2006 | 2023[k] | NATO | Baltic Air Policing | Litwa Łotwa Estonia | 140 | PKW Orlik | ||||
2006 | 2006 | Unia Europejska | EUFOR RD Congo European Union Force in RD of Congo | Demokratyczna Republika Konga | 140 | PKW DR Konga | ||||
2006 | 2006 | NATO | NRF NATO Response Force | Łotwa | 100 | PKW Łotwa | ||||
2008 | 2009 | Unia Europejska | EUFOR Tchad/RCA European Union Force in Chad and Central African Republic | Czad | 400 | PKW Czad | ||||
2008 | 2010 | ONZ | MINURCAT United Nations Mission In the Central African Republic and Chad | Czad | 330 | 1 | PKW Czad | |||
2008 | trwa | Unia Europejska | EUMM Gruzja European Union Monitoring Mission in Georgia | Gruzja | 15 | 5 | GO SZ RP | |||
2009 | trwa | Unia Europejska | EUNAVFOR Atalanta European Union Naval Force Somalia – Operation Atalanta | Hiszpania Wielka Brytania (Morze Arabskie) | 2 | 2 | ||||
2009 | 2014 | NATO | NTM-A NATO Training Mission – Afghanistan | Afganistan | 70 | PKW Afganistan | ||||
2010 | trwa | ONZ | MONUSCO United Nations Organization Stabilization Mission in the Democratic Republic of the Congo | Demokratyczna Republika Konga | 3 | 2 | ||||
2011 | 2011 | NATO | Unified Protector | Turcja Włochy ( Libia) | 17[l] | |||||
2011 | 2022[m] | ONZ | UNMISS United Nations Mission in South Sudan | Sudan Południowy | 2 | |||||
2013 | 2014 | Unia Europejska | EUTM Mali European Union Training Mission in Mali | Mali | 20 | PKW Mali | ||||
2013 | 2013 | NATO | Ocean Shield | Somalia (Ocean Indyjski) | 1[n] | |||||
2014 | 2022 | OBWE | OSCE Special Monitoring Mission to Ukraine | Ukraina | 2 | |||||
2014 | 2014 | Francja | Sangaris | Francja ( Republika Środkowoafrykańska) | 30 | PKW Republika Środkowoafrykańska | ||||
2014 | 2015 | Unia Europejska | EUFOR RCA European Union Force in Central African Republic | Republika Środkowoafrykańska | 50 | PKW Republika Środkowoafrykańska | ||||
2014 | 2021 | NATO | Resolute Support | Afganistan | 350 | PKW Afganistan | ||||
2015 | 2016 | Unia Europejska | EUMAM RCA European Union Military Advisory Mission in Central African Republic | Republika Środkowoafrykańska | 2 | PKW Republika Środkowoafrykańska | ||||
2015 | 2020 | Unia Europejska | EUNAVFOR MED Sophia European Union Naval Force Mediterranean – Operation Sophia | Włochy (Morze Śródziemne) | 100 | PKW EU Sophia | ||||
2016 | trwa | Unia Europejska | EUTM RCA European Union Training Mission in Central African Republic | Republika Środkowoafrykańska | 2 | 2 | PKW Republika Środkowoafrykańska | |||
2016 | trwa | Stany Zjednoczone | Inherent Resolve | Irak Kuwejt Jordania | 280 | 170 | PKW Irak PKW Kuwejt | |||
2017 | trwa | NATO | NATO eFP NATO enhanced Forward Presence | Łotwa | 170 | 170 | 1 | PKW Łotwa | ||
2017 | trwa | NATO | NATO tFP NATO tailored Forward Presence | Rumunia | 230 | 230 | PKW Rumunia | |||
2017 | 2018 | NATO | NTCB-I NATO Training Capacity Building in Iraq | Irak | 15 | PKW Irak | ||||
2018 | trwa | NATO | NMI NATO Mission in Iraq | Irak | 100 | 100 | PKW Irak | |||
2020 | trwa | Unia Europejska | EUNAVFOR MED Irini European Union Naval Force Mediterranean – Operation Irini | Włochy (Morze Śródziemne) | 60 | 60 | PKW EU Irini | |||
2020 | trwa | ONZ | UNTSO United Nations Truce Supervision Organization | Izrael Liban Syria | 3 | 3 | ||||
2021 | trwa | NATO | TAMT Tailored Assurance Measures for Turkey | Turcja (Morze Śródziemne) | 60 | 60 | PKW Turcja | |||
2021 | 2021 | Polska | ewakuacja polskich obywateli i współpracowników z Afganistanu | Afganistan | 100 | PKW Afganistan | ||||
2021 | 2021 | NATO | Icelandic Air Policing | Islandia | 140 | PKW Islandia | ||||
2022 | trwa | Unia Europejska | EUMAM Ukraine European Union Military Assistance Mission Ukraine | Polska ( Ukraina) | ? | ? | ||||
2024 | trwa | NATO | Air Policing | Słowacja | 10 | 10 | Polski Kontyngent Wojskowy na Słowacji |
Zobacz też
- 2 Armia Wojska Polskiego (1968)
- polski kontyngent policyjny
Uwagi
- ↑ Udział żołnierzy nie jest równoznaczny z całościowym udziałem Polski w danej misji lub operacji.
- ↑ Udział kontyngentu nie jest równoznaczny z całościowym udziałem Wojska Polskiego w danej misji lub operacji.
- ↑ Od 1953 szpital cywilny.
- ↑ Od 1996 udział doraźny, 4 razy do roku.
- ↑ Ponadto udział Polskiego Zespołu Medycznego w latach 1993–2003 i polskiego kontyngentu policyjnego w latach 1995–1996.
- ↑ a b c Zorganizowana przed przekształceniem KBWE w OBWE w 1995.
- ↑ Przerwa w latach 2009–2019.
- ↑ a b c Żołnierze jednostki specjalnej GROM, do 1999 podlegającej MSW/MSWiA.
- ↑ Jednostka na stałe stacjonowała w Polsce, czasowo dyslokowana do sił SFOR i KFOR w ramach ćwiczeń i doraźnych potrzeb.
- ↑ Załogi samolotu An-26 prowadzącego loty transportowe na rzecz wojsk NATO.
- ↑ a b Kontyngent okresowy, angażowany według harmonogramów zmian i doraźnych potrzeb.
- ↑ Załogi samolotów Boeing E-3 Sentry prowadzących zadania rozpoznawcze na rzecz wojsk NATO.
- ↑ Po 222 funkcjonariusze polskiego kontyngentu policyjnego.
- ↑ Personel sztabu SNMG-1 prowadzącego działania w operacji.
Bibliografia
- Zbigniew Bednarski: Polacy w służbie pokoju 1953-2003. Warszawa: Agencja Wydawnicza CB, 2002. ISBN 83-7339-016-2.
- Grzegorz Ciechanowski: Operacje pokojowe ONZ w XX wieku. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2013. ISBN 978-83-7780-729-3.
- Grzegorz Ciechanowski: Polskie kontyngenty wojskowe w operacjach pokojowych 1990–1999. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010. ISBN 978-83-7611-531-3.
- Grzegorz Ciechanowski: Żołnierze polscy w misjach i operacjach pokojowych poza granicami kraju w latach 1953–1989. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009. ISBN 978-83-7611-012-7.
- Dariusz Kozerawski: Międzynarodowe operacje pokojowe i stabilizacyjne w polskiej polityce bezpieczeństwa w XX i XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Obrony Narodowej, 2016. ISBN 978-83-7523-476-3.
- „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. Nr 5 (238), 2011. Grzegorz Jasiński – redaktor naczelny. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej. ISSN 1640-6281.
- Miesięczne i roczne raporty ONZ. UN DPKO. [dostęp 2020-03-31]. (ang.).
- Misje zagraniczne. wojskopolskie.pl. [dostęp 2020-03-31]. (pol.).
- p
- d
- e
NATO | UE | ONZ | Inne |
---|---|---|---|
Aktualne
Zakończone
| Aktualne
Zakończone
| Aktualne Zakończone | Aktualne
Zakończone
|
- Wojsko Polskie w operacjach pokojowych
- Szpital PCK (Korea)
- Polski kontyngent policyjny