Staro Lanište
|
| Osnovni podaci |
| Država |  Srbija |
| Upravni okrug | Pomoravski |
| Grad | Jagodina |
| Stanovništvo |
| Stanovništvo (2022) |  460 |
| Geografija |
| Koordinate | 44°01′33″N 21°15′10″E / 44.025833°N 21.252666°E / 44.025833; 21.252666 |
| Nadmorska visina | 107 m |
| |
| Ostali podaci |
| Pozivni broj | 035 |
| Registarska oznaka | JA |
Koordinate: 44° 01′ 33" SGŠ, 21° 15′ 10" IGD Staro Lanište je naseljeno mesto grada Jagodine u Pomoravskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 460 stanovnika (prema popisu iz 2002. bilo je 560 stanovnika).
Istorija
U Laništu, na obodu sela u potesu „Gradac“, pronađeni su dokazi o postojanju ljudskih naselja iz vremena Tribala, na prelazu iz gvozdenog u bronzano doba. Današnje stanovništvo Laništa se uglavnom naselilo u vremenu Prvog srpskog ustanka, mada je selo postojalo i mnogo ranije, jer se pominje u više turskih popisa naseljenih mesta iz XVI veka, kao i austrijskom popisu iz 1718. godine.. Pored Crkve Velikomučenice Marine, pronađeni su ostaci temelja iz XIII veka, iz vremena dinastije Nemanjića, kao i novac iz tog perioda. Prvo stanovništvo Laništa se naselilo u samoj blizini Velike Morave u potesu "Krive bare“, ali se zbog čestih poplava pomeralo dalje od reke, dok se jedan deo stanovništva naseljava na levoj obali reke Belice ispod brda. Tako da su se vremenom u Laništu formirale tri fizički odvojena dela sela, na desnoj obali reke Belice, Donja mala i na levoj obali Gornja mala i Obreška mala (nazvana po doseljenicima iz sela Obrež kod Varvarina). Nakon Drugog svetskog rata, opština Svetozarevo donosi odluku da se Lanište podeli na dva sela i to Novo Lanište (nastaje od Gornje Male i Obreške male) i Staro Lanište (nastaje od Donje male). Na popisu iz 1948. godine selo Lanište popisano je po prvi put odvojeno, kao Novo Lanište i Staro Lanište. Ova odluka SO Svetozarevo je ozvaničena u službenom glasniku NR Srbije,1955. godine.
Demografija
Selo Lanište, je odlukom SO Svetozarevo, na popisu 1948. godine, podeljeno na Novo Lanište i Staro Lanište, a 50-ih godina selo je i zvanično administrativno podeljeno. Prema popisu iz 1930. godine u zajedničkom selu Laništu je živelo 1.704 stanovnika.
U naselju Staro Lanište živi 483 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 45,3 godina (43,2 kod muškaraca i 47,6 kod žena). U naselju ima 184 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,04.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.
- Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
| |
| Lanište (Staro i Novo) u popisima Jagodinske nahije — od 1818. do 1829.[2] |
| Godina popisa | 1818. | 1819. | 1820. | 1821. | 1822. | 1823. | 1824/25. | 1825. | 1826. | 1827. | 1828. | 1829. |
| Kuće | 80 | 82 | 86 | 83 | 81 | 86 | 85 | 87 | 91 | 90 | 92 | 91 |
| Poreske glave* | - | 111 | 90 | 83 | 90 | 92 | 97 | 94 | 92 | 93 | 91 | 86 |
| Aračke glave** | 130 | 178 | 182 | 182 | 187 | 201 | 209 | 227 | 231 | 238 | 245 | 241 |
| *Poreske glave = Oženjeni muškarci | ** Aračke glave = Muškarci od 7 do 70 godina |
Stanovništvo prema polu i starosti [3]
|
|---|
| m | | | ž |
| ? | 4 | | | 11 |
| 80+ | 10 | | | 6 |
| 75-79 | 9 | | | 25 |
| 70-74 | 22 | | | 23 |
| 65-69 | 18 | | | 21 |
| 60-64 | 22 | | | 16 |
| 55-59 | 8 | | | 11 |
| 50-54 | 26 | | | 16 |
| 45-49 | 29 | | | 29 |
| 40-44 | 18 | | | 21 |
| 35-39 | 20 | | | 13 |
| 30-34 | 13 | | | 12 |
| 25-29 | 16 | | | 16 |
| 20-24 | 15 | | | 16 |
| 15-19 | 19 | | | 12 |
| 10-14 | 21 | | | 9 |
| 5-9 | 11 | | | 6 |
| 0-4 | 9 | | | 7 |
| prosek | 43.2 | | | 47.6 |
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. | Godina popisa | 1948. | 1953. | 1961. | 1971. | 1981. | 1991. | 2002. | | Broj domaćinstava | 150 | 162 | 174 | 190 | 192 | 182 | 184 | | Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. | Broj članova | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 i više | Prosečan broj članova | | Broj domaćinstava | 37 | 57 | 18 | 30 | 23 | 15 | 3 | - | 1 | - | 3.04 | |
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. | Godina popisa | 1948. | 1953. | 1961. | 1971. | 1981. | 1991. | 2002. | | Broj domaćinstava | 249 | 68 | 157 | 19 | 3 | 2 | 248 | | Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. | Broj članova | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 i više | Prosečan broj članova | | Broj domaćinstava | 38 | 157 | 45 | 7 | 1 | | | | | | | |
Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija | Proizvodnja i snabdevanje... | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
| Muški | 111 | 24 | - | - | 45 | 1 | 10 | 6 | 2 | 10 |
| Ženski | 60 | 27 | - | - | 12 | - | 1 | 4 | 2 | 4 |
| Oba | 171 | 51 | - | - | 57 | 1 | 11 | 10 | 4 | 14 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato |
| Muški | - | - | 2 | 2 | 2 | 2 | - | - | 5 |
| Ženski | - | 1 | - | 3 | 3 | 2 | - | - | 1 |
| Oba | - | 1 | 2 | 5 | 5 | 4 | - | - | 6 |
Reference
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Popović, Ljubodrag. Zoran Marković. ur (srpskom). Jagodinska nahija, knjiga prva 1815 —1823. Jagodina: Istorijski arhiv Jagodina. 86-902609-5-1. Pristupljeno 12.07.2012.
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
Literatura
Spoljašnje veze
 | Portal Srbija |
- Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain)
- Satelitska mapa (Wikimapia)
- Gugl satelitska mapa (Maplandia)
- Plan naselja na mapi (Mapquest)
Srbija 
460 
