Çat, Çamlıhemşin
Çatköy
Çatköy'ün Rize'deki konumu
Türkiye (2020)
Çatköy, Rize ilinin Çamlıhemşin ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Çat veya Çati (ჩატი), köyün bilinen en eski adıdır.[3] Nitekim 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesi ile 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Çat (چات) olarak geçer.[4][5]
Çat veya Çati köyünün bulunduğu Lazeti bölgesi, Antik Çağ'da Kolheti Krallığı'nın sınırları içinde bulunuyordu. Osmanlılar, Trabzon İmparatorluğu'nu 1461'de ortadan kaldırdıktan sonra, 1547 yılında bu bölgeyi de tamamen ele geçirmiştir.[6] 1876 tarihli Trabzon Vilayeti salnamesine göre Çat, Trabzon Vilayeti'nin Lazistan sancağının Atina kazasının Hemşin nahiyesine bağlıydı. Nüfusu 19 hanede yaşayan 50 kişiden oluşuyordu. Ancak bu sayının sadece erkek nüfusundan ibaret olması ihtimali vardır. Köyde vergiye tabi hayvan varlığı olarak 600 koyun, 50 keçi, 100 inek, 10 öküz ve 5 at kaydedilmiştir.[7]
Çat veya Çati köyü, Birinci Dünya Savaşı'nda Rusların eline geçmiştir. Gürcü dilbilimci İoseb Kipşidze, Rus idaresi sırasında, 1917 yılında Lazistan bölgesindeki araştırma gezisinde köyün adını Rusça Çat (Чат) ve Gürcüce Çati (ჩატი) şeklinde yazmıştır. Kipşidze'nin verdiği bilgiye göre bu sırada Çat köyünde 30 hanede 221 kişi yaşıyordu.[8] Köy Büyük Dere'nin sağ tarafında yer alıyor, bu derenin solunda Tanpur Tepe adında bir tepe bulunuyordu.[3]
Çat veya Çati, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde, Rize vilayetinin Atina kazasının Hemşin nahiyesinin köylerinden biriydi.[5] 1935 genel nüfus sayımında, Rize ve Artvin vilayetlerinin birleştirilmesiyle kurulmuş olan Çoruh vilayeti içinde aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 136 kişiden oluşuyordu. Bu sırada Atina kazasının adı Pazar olarak değişmişti.[9] 1965 genel nüfus sayımında Çat köyünde 97 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 24 kişi okuma yazma biliyordu. Bu tarihte köy Çamlıhemşin ilçesinin merkez bucağına bağlıydı.[10]
Köyde Lakubar Mahallesi bulunmaktadır.
Coğrafya
Rize iline 94 km, Çamlıhemşin ilçesine 29 km uzaklıktadır.[11] Köyde Lakubar Mahallesi bulunmaktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2020 | 13[2] |
| 2019 | 15[2] |
| 2018 | 17[2] |
| 2017 | 12[2] |
| 2016 | 16[2] |
| 2015 | 13[2] |
| 2014 | 13[2] |
| 2013 | 12[2] |
| 2012 | 14[2] |
| 2011 | 14[2] |
| 2010 | 14[2] |
| 2009 | 17[2] |
| 2008 | 24[2] |
| 2007 | 2[2] |
| 2000 | 63[11] |
| 1990 | 65[11] |
| 1985 | 81[11] |
Kaynakça
- ^ "Cat, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 6 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Rize Çamlıhemşin Çatköy Köy Nüfusu". Nufusune.com. 15 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ a b "İuri Siharulidze, Çaneti / Lazeti (ჭანეთი / ლაზეთი) 2 cilt, I. Cilt, Batum, 1977, s. 105". 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2024.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 374, ISBN 9789157871117.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 620.
- ^ ,,კოლხური (მეგრულ-ლაზური) ენა", (Hazırlayanlar) Rusudan Amirecibi-Mullen (editör), Nana Danelia, İnga Gundua, Tiflis, 2006, s. 22. 19 Haziran 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 99940-61-43-7
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 375, ISBN 9789157871117.
- ^ "İoseb Kipşidze, "Çaneti'de Yolculuk" (ჭანეთში მოგზაურება), მოამბე / Bulletin, I. Cilt, Tiflis 1937, s. 170". 26 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2024.
- ^ 1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 82.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 524.
- ^ a b c d "Çatköy Köyü". YerelNet.org.tr. 29 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018.
Dış bağlantılar
- Yerelnet29 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Çat, Çamlıhemşin için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
