Danh sách chủ đề vắc-xin
Đây là một danh sách các chủ đề liên quan đến vắc-xin.
Vắc-xin là chế phẩm có tính kháng nguyên dùng để tạo miễn dịch đặc hiệu chủ động, nhằm tăng sức đề kháng của cơ thể đối với một (số) tác nhân gây bệnh cụ thể. Các nghiên cứu mới còn mở ra hướng dùng vắc-xin để điều trị một số bệnh (vắc-xin liệu pháp, một hướng trong các miễn dịch liệu pháp).
Hệ miễn dịch nhận diện vắc-xin là vật lạ nên hủy diệt chúng và "ghi nhớ" chúng. Về sau, khi tác nhân gây bệnh thực thụ xâm nhập cơ thể, hệ miễn dịch đã ở tư thế sẵn sàng để tấn công tác nhân gây bệnh nhanh chóng hơn và hữu hiệu hơn (bằng cách huy động nhiều thành phần của hệ miễn dịch, đặc biệt là đánh thức các tế bào lympho nhớ). Đây chính là các ưu điểm của đáp ứng miễn dịch đặc hiệu.[1]
Vắc-xin có thể được chế tạo từ vi khuẩn, virút hoặc độc tố của chúng, hoặc được tái tổ hợp từ các kháng nguyên đặc hiệu.
Vắc-xin ở người
Bệnh do virus
Virus | Bệnh hay tình trạng | Các loại Vắc-xin | Nhãn hiệu |
---|---|---|---|
Virus viêm gan siêu vi A | Viêm gan siêu vi A | Vắc-xin viêm gan siêu vi A | Havrix, Avaxim, Vaqta, Epaxal, Twinrix |
Virus viêm gan siêu vi B | Viêm gan siêu vi B | Vắc-xin viêm gan siêu vi B | Sci-B-Vac Engerix-B, Recombivax HB, Elovac B, Genevac B, Shanvac B, Twinrix, Comvax, Pediarix, Pentabio |
Virus viêm gan siêu vi E | Viêm gan siêu vi E | Vắc-xin viêm gan siêu vi E | Hecolin |
Virus papilloma ở người (Virus u nhú ở người (HPV)) | Ung thư cổ tử cung, Mụn cóc sinh dục,ung thư anogenital | Vắc-xin HPV | Cervarix, Gardasil |
Virus cúm | Cúm | Vắc-xin cúm | FluMist, Fluzone, Influvac, Vaxigrip, Fluarix, Fluvirin, FluLaval, Agriflu, Flubio |
Virus viêm não Nhật Bản | Viêm não Nhật Bản | Vắc-xin viêm não Nhật Bản | Ixiaro |
Virus sởi | Sởi | Vắc-xin MMR, Vắc-xin MMRV | Priorix, MMR II, Tresivac, Trimovax, ProQuad, Priorix Tetra |
Virus quai bị | Quai bị | Vắc-xin MMR, Vắc-xin MMRV | Priorix, MMR II, Tresivac, Trimovax, ProQuad, Priorix Tetra |
Virus bại liệt | Bại liệt | Vắc-xin bại liệt | Kinrix, Pediarix, Pentacel, Ipol, |
Virus bệnh dại | Bệnh dại | Vắc-xin bệnh dại | Imovax, RabAvert |
Rotavirus | viêm dạ dày ruột do Rotavirus | Vắc-xin Rotavirus | Rotateq, Rotarix |
Virus Rubella | Rubella | Vắc-xin MMR, Vắc-xin MMRV | Priorix, MMR II, Tresivac, Trimovax, ProQuad |
Virus varicella zoster | Bệnh thủy đậu, Bệnh giời leo | Vắc-xin thủy đậu, Vắc-xin zona , Vắc-xin MMRV | Varivax, Zostavax, ProQuad, Priorix Tetra |
Virus đậu mùa | Bệnh đậu mùa | Vắc-xin đậu mùa | Dryvax, ACAM2000, Imvanex |
Virus sốt vàng da | Sốt vàng da | Vắc-xin sốt vàng da | YF-VAX |
Virus SARS-CoV-2 | COVID-19 | Vắc-xin COVID-19 |
|
Bệnh do vi khuẩn
Vi khuẩn | Bệnh hay tình trạng | Vắc-xin | Nhãn hiệu |
---|---|---|---|
Bacillus anthracis | Bệnh than | Vắc-xin bệnh than | BioThrax |
Bordetella pertussis | Ho gà | Vắc-xin DPT | Boostrix, Adacel, Daptacel, Infanrix, Tripedia, Kinrix, Pediarix, Pentacel |
Clostridium tetani | Uốn ván | Vắc-xin DPT | Boostrix, Adacel, Decavac, Tenivac, Daptacel, Infanrix, Tripedia, Kinrix, Pediarix, Pentacel |
Corynebacterium diphtheriae | Bạch hầu | Vắc-xin DPT | Boostrix, Adacel, Decavac, Tenivac, Daptacel, Infanrix, Tripedia, Kinrix, Pediarix, Pentacel |
Coxiella burnetii | Bệnh sốt Q | Vắc-xin sốt Q | Q-Vax |
Haemophilus influenzae type B (Hib) | Viêm nắp thanh quản, Viêm màng não, Viêm phổi | Vắc-xin Hib | Hiberix, Pentacel, ActHIB, Pedvax HIB |
Mycobacterium tuberculosis | Lao | Vắc-xin lao (BCG) | Tice BCG |
Neisseria meningitidis | Viêm màng não | Vắc-xin viêm màng não | Serotype C: Neisvac C and Meningitec. Serotypes A/C/W-135/Y: Mencevax, Nimenrix, Menveo. Serotype B: Bexsero |
Salmonella typhi | Sốt thương hàn | Vắc-xin thương hàn | Typhim Vi, Typherix, Ty21a |
Phế cầu khuẩn | Phế cầu khuẩn viêm phổi | Vắc-xin phế cầu, Vắc-xin polysacch phế cầu khuẩn]] | Pneumovax, Prevnar |
Vibrio cholerae | Bệnh tả | Vắc-xin tả | Dukoral, Shanchol |
Vắc-xin đang được nghiên cứu
Bệnh do virus
- Vắc-xin Adenovirus[2]
- Vắc-xin Virus Coxsackie B[3]
- Vắc-xin cytomegalovirus[4]
- Vắc-xin dengue cho người[5]
- Vắc-xin virus viêm não tủy ngựa cho người[6]
- Vắc-xin Ebola[7]
- Vắc-xin Enterovirus 71[8]
- Vắc-xin Epstein–Barr[9]
- Vắc-xin viêm gan siêu vi C[10]
- Vắc-xin HIV[11]
- Vắc-xin HTLV-1 T-lymphotropic bệnh bạch cầu cho người[12][13]
- Vắc-xin bệnh do virus Marburg[14]
- Vắc-xin Norovirus[15]
- Vắc-xin virus hợp bào hô hấp cho người[16]
- Vắc-xin hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS)[17]
- Vắc-xin Virus West Nile cho người[18]
Bệnh do vi khuẩn
- Vắc-xin sâu răng[19]
- Vắc-xin Ehrlichiosis[20]
- Vắc-xin bệnh phong[21]
- Vắc-xin bệnh lyme[22]
- Vắc-xin tụ cầu vàng[23]
- Vắc-xin liên cầu nhóm A[24]
- Vắc-xin giang mai[25]
- Vắc-xin bệnh tularemia[26]
- Vắc-xin trực khuẩn dịch hạch[27]
Bệnh do ký sinh trùng
- Vắc-xin sốt rét[28]
- Vắc-xin sán máng[29]
- Vắc-xin bệnh chagas[30]
- Vắc-xin giun móc, giun mỏ[31]
- Vắc-xin bệnh mù do giun chỉ Onchocerca[32]
- Vắc-xin bệnh do Trypanosoma
[33]
- Vắc-xin bệnh do Leishmania[34]
- Vắc-xin Virus Zika
Bệnh không truyền nhiễm
- Vắc-xin bệnh Alzheimer[35]
- Vắc-xin ung thư vú[36]
- Vắc-xin ung thư buồng trứng[37]
- Vắc-xin ung thư tuyến tiền liệt[38]
- Talimogene laherparepvec (T-VEC), - Herpes Virus được tạo ra để sản xuất tăng cường miễn dịch phân tử)
Thành phần Vắc-xin
- Tá dược
- Danh sách các thành phần của Vắc-xin
- Chất bảo quản
- Thiomersal
- Các loại Vắc-xin
Thử nghiệm Vắc-xin
- Thử nghiệm Vắc-xin
Chiến lượng tiêm chủng
- Chiến lược tiêm chủng mở rộng
- Chủng ngừa vòng
- Tiêm chủng
An toàn Vắc-xin
- Ảnh hưởng xấu (y học)
- Phản ứng có hại của thuốc
- Cảm ứng của hệ miễn dịch nhân tạo
- chấn thương do Vắc-xin
Các nhà phát triển Vắc-xin
- Thomas Francis, Jr.
- Maurice Hilleman
- Edward Jenner
- Hilary Koprowski
- Marshall Lightowlers
- Paul Offit
- Louis Pasteur
- Stanley Plotkin
- Albert Sabin
- Jonas Salk
- Max Theiler
- Pablo DT Valenzuela
Các tổ chức, hội nghị và ấn phẩm
- Nhà sản xuất
- BioMérieux
- CSL Limited
- Crucell
- Eli Lilly
- Emergent BioSolutions
- GlaxoSmithKline
- Intercell
- MassBiologics, part of University of Massachusetts Medical School
- MedImmune
- Merck & Co.
- Novartis
- Pfizer
- Sanofi-Aventis
- Sanofi Pasteur
- Schering-Plough
- Teva Pharmaceuticals
Pháp lý
- Tòa án Vắc-xin
- Đạo luật thiên niên kỷ mới về Vắc-xin.
Khác
- Đại học Emory
- Chương trình tiêm chủng mở rộng
- Viện Pasteur
- Rotary International
- Viện Vaccine Sabin
- Viện Nghiên cứu Uganda Virus
- UNICEF
- kháng kháng sinh
- Thuốc kháng virus
- Kỹ thuật di truyền
- Di truyền học
- Lịch sử y học
- Vật chủ (sinh học)
- Tiêm bắp
- Virus học phân tử
- DNA Naked
- Giải Nobel Sinh lý và Y học
- Dược phẩm
- Dự phòng sau phơi nhiễm
- Nguyên tắc phòng ngừa
- Mang thai
- Dự phòng
- Sức khỏe cộng đồng
- Y tế dự phòng
Tham khảo
- ^ Loehr, Jamie (2009). “Vaccine Basics”. The Vaccine Answer Book. Naperville, IL: Sourcebooks Inc. ISBN 1402223781.
- ^ Kuschner, R. A.; Russell, K. L.; Abuja, M.; Bauer, K. M.; Faix, D. J.; Hait, H.; Henrick, J.; Jacobs, M.; Liss, A.; Lynch, J. A.; Liu, Q.; Lyons, A. G.; Malik, M.; Moon, J. E.; Stubbs, J.; Sun, W.; Tang, D.; Towle, A. C.; Walsh, D. S.; Wilkerson, D.; Adenovirus Vaccine Efficacy Trial Consortium (2013). “A phase 3, randomized, double-blind, placebo-controlled study of the safety and efficacy of the live, oral adenovirus type 4 and type 7 vaccine, in U.S. Military recruits”. Vaccine. 31 (28): 2963–2971. doi:10.1016/j.vaccine.2013.04.035. PMID 23623865.
- ^ Kim, D. S.; Nam, J. H. (2010). “Characterization of attenuated coxsackievirus B3 strains and prospects of their application as live-attenuated vaccines”. Expert Opinion on Biological Therapy. 10 (2): 179–190. doi:10.1517/14712590903379502. PMID 20088713.
- ^ Schleiss, M. R. (2008). “Cytomegalovirus vaccine development”. Current topics in microbiology and immunology. Current Topics in Microbiology and Immunology. 325: 361–382. doi:10.1007/978-3-540-77349-8_20. ISBN 978-3-540-77348-1. PMC 2831992. PMID 18637516.
- ^ Myles, R. (ngày 2 tháng 12 năm 2012). “France's Sanofi Pasteur to release Dengue fever vaccine”. Digital Journal. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2013.
- ^ Pandya, J.; Gorchakov, R.; Wang, E.; Leal, G.; Weaver, S. C. (2012). “A vaccine candidate for eastern equine encephalitis virus based on IRES-mediated attenuation”. Vaccine. 30 (7): 1276–1282. doi:10.1016/j.vaccine.2011.12.121. PMC 3283035. PMID 22222869.
- ^ Erickson, D. (ngày 21 tháng 1 năm 2013). “Hamilton researchers help make breakthrough on Ebola vaccine”. Billings Gazette. Truy cập ngày 29 tháng 5 năm 2013.
- ^ Zhu, F. C.; Liang, Z. L.; Li, X. L.; Ge, H. M.; Meng, F. Y.; Mao, Q. Y.; Zhang, Y. T.; Hu, Y. M.; Zhang, Z. Y.; Li, J. X.; Gao, F.; Chen, Q. H.; Zhu, Q. Y.; Chu, K.; Wu, X.; Yao, X.; Guo, H. J.; Chen, X. Q.; Liu, P.; Dong, Y. Y.; Li, F. X.; Shen, X. L.; Wang, J. Z. (2013). “Immunogenicity and safety of an enterovirus 71 vaccine in healthy Chinese children and infants: A randomised, double-blind, placebo-controlled phase 2 clinical trial”. The Lancet. 381 (9871): 1037. doi:10.1016/S0140-6736(12)61764-4.
- ^ Pullen, L.C. (ngày 7 tháng 11 năm 2011). “Epstein-Barr Virus Vaccine May Soon Enter Phase 3 Trial”. Medscape Today. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2013.
- ^ “Hepatitis C vaccine by Inovio could be tested in humans by end of year”. Philadelphia Business Journal. ngày 9 tháng 1 năm 2013. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2013.
- ^ “Researchers a step closer to making HIV vaccine”. Medical News Today. ngày 5 tháng 4 năm 2013. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2013.
- ^ Hanabuchi, S.; Ohashi, T.; Koya, Y.; Kato, H.; Hasegawa, A.; Takemura, F.; Masuda, T.; Kannagi, M. (2001). “Regression of human T-cell leukemia virus type I (HTLV-I)-associated lymphomas in a rat model: Peptide-induced T-cell immunity”. Journal of the National Cancer Institute. 93 (23): 1775–1783. doi:10.1093/jnci/93.23.1775. PMID 11734593.
- ^ De Thé, G.; Bomford, R.; Kazanji, M.; Ibrahim, F. (1994). “Human T cell lymphotropic virus: Necessity for and feasibility of a vaccine”. Ciba Foundation symposium. 187: 47–55, discussion 55–60. PMID 7796676.
- ^ Hampton, T. (2006). “Marburg Vaccine Shows Promise: Offers Postexposure Protection in Monkeys”. JAMA: the Journal of the American Medical Association. 295 (20): 2346–2310. doi:10.1001/jama.295.20.2346.
- ^ Sifferlin, A. (ngày 22 tháng 3 năm 2013). “Norovirus leading cause of intestinal disorders in kids”. CNN. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2013.
- ^ Lindell, D. M.; Morris, S. B.; White, M. P.; Kallal, L. E.; Lundy, P. K.; Hamouda, T.; Baker, J. R.; Lukacs, N. W. (2011). Semple, Malcolm Gracie (biên tập). “A Novel Inactivated Intranasal Respiratory Syncytial Virus Vaccine Promotes Viral Clearance without Th2 Associated Vaccine-Enhanced Disease”. PLoS ONE. 6 (7): e21823. doi:10.1371/journal.pone.0021823. PMC 3137595. PMID 21789184.
- ^ Jiang, S.; Lu, L.; Du, L. (2013). “Development of SARS vaccines and therapeutics is still needed”. Future Virology. 8: 1. doi:10.2217/fvl.12.126.
- ^ Hall, R. A.; Khromykh, A. A. (2004). “West Nile virus vaccines”. Expert Opinion on Biological Therapy. 4 (8): 1295–1305. doi:10.1517/14712598.4.8.1295. PMID 15268663.
- ^ Shivakumar, K. M.; Vidya, S. K.; Chandu, G. N. (2009). “Dental caries vaccine”. Indian journal of dental research: official publication of Indian Society for Dental Research. 20 (1): 99–106. doi:10.4103/0970-9290.49066. PMID 19336869.
- ^ Rudoler, N.; Baneth, G.; Eyal, O.; Van Straten, M.; Harrus, S. (2012). “Evaluation of an attenuated strain of Ehrlichia canis as a vaccine for canine monocytic ehrlichiosis”. Vaccine. 31 (1): 226–233. doi:10.1016/j.vaccine.2012.10.003. PMID 23072894.
- ^ McGuinness, R. (ngày 20 tháng 11 năm 2012). “Search for leprosy vaccine continues as disease still affects thousands”. Metro News. Truy cập ngày 29 tháng 5 năm 2013.
- ^ “Lyme Disease Vaccine”. Lyme Info. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2013.
- ^ Bagnoli, F.; Bertholet, S.; Grandi, G. (2012). “Inferring Reasons for the Failure of Staphylococcus aureus Vaccines in Clinical Trials”. Frontiers in Cellular and Infection Microbiology. 2. doi:10.3389/fcimb.2012.00016.
- ^ Guilherme, L.; Ferreira, F. M.; Köhler, K. F.; Postol, E.; Kalil, J. (2013). “A Vaccine against Streptococcus pyogenes”. American Journal of Cardiovascular Drugs. 13 (1): 1–4. doi:10.1007/s40256-013-0005-8. PMID 23355360.
- ^ Cullen, P. A.; Cameron, C. E. (2006). “Progress towards an effective syphilis vaccine: The past, present and future”. Expert Review of Vaccines. 5 (1): 67–80. doi:10.1586/14760584.5.1.67. PMID 16451109.
- ^ Conlan, J. W. (2011). “Tularemia vaccines: Recent developments and remaining hurdles”. Future Microbiology. 6 (4): 391–405. doi:10.2217/fmb.11.22. PMID 21526941.
- ^ Titball, R. W.; Williamson, E. D. (2004). “Yersinia pestis (plague) vaccines”. Expert Opinion on Biological Therapy. 4 (6): 965–973. doi:10.1517/14712598.4.6.965. PMID 15174978.
- ^ Vogel, G. (ngày 20 tháng 3 năm 2013). “More Sobering Results for Malaria Vaccine”. Science Magazine. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2013.
- ^ Siddiqui, A. A.; Siddiqui, B. A.; Ganley-Leal, L. (2011). “Schistosomiasis vaccines”. Human Vaccines. 7 (11): 1192–1197. doi:10.4161/hv.7.11.17017. PMC 3323497. PMID 22048120.
- ^ “Potential Chagas Vaccine Candidate Shows Unprecedented Efficacy”. Science Daily. ngày 26 tháng 3 năm 2013. Truy cập ngày 14 tháng 9 năm 2013.
- ^ “Human hookworm vaccine trial”. Medical News Today. ngày 20 tháng 1 năm 2012. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2013.
- ^ Sanjit Bagchi (ngày 26 tháng 4 năm 2006). “Study raises hopes of vaccine for river blindness”. SciDev Net. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2013.
- ^ La Greca, F.; Magez, S. (2011). “Vaccination against trypanosomiasis: Can it be done or is the trypanosome truly the ultimate immune destroyer and escape artist?”. Human Vaccines. 7 (11): 1225–1233. doi:10.4161/hv.7.11.18203. PMC 3323498. PMID 22205439.
- ^ Nakkazi, E. (ngày 12 tháng 3 năm 2012). “New vaccine trials to prevent visceral leishmaniasis”. New Science Journalism. Truy cập ngày 16 tháng 6 năm 2013.
- ^ Keller, D. M. (ngày 22 tháng 4 năm 2013). “Alzheimer's Vaccine Shows Efficacy Without Adverse Effects”. Medscape News. Truy cập ngày 29 tháng 5 năm 2013.
- ^ McFadden, M. (ngày 11 tháng 10 năm 2012). “Revolutionary breast cancer vaccine 100% effective in mice: awaits human trials”. WNDU. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 6 năm 2017. Truy cập ngày 12 tháng 5 năm 2013.
- ^ “Ovarian cancer vaccine shows promise in trial”. Fox News. ngày 8 tháng 4 năm 2013. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2013.
- ^ Jonhson, K. (ngày 21 tháng 3 năm 2013). “Prostate Cancer Vaccine Shows Promise”. Medscape Today. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2013.