Cerkiew Podniesienia Krzyża Świętego w Dłużniowie
A/1317 z dnia 10.11.1980[1] | |||||||||||
kościół filialny | |||||||||||
Widok od strony północnej | |||||||||||
Państwo | Polska | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||
Miejscowość | |||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół | |||||||||||
Parafia | |||||||||||
Wezwanie | |||||||||||
Wspomnienie liturgiczne | 14 września | ||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie gminy Dołhobyczów | |||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |||||||||||
Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego | |||||||||||
50°27′59,9″N 24°00′48,8″E/50,466639 24,013556 | |||||||||||
|
Cerkiew Podniesienia Krzyża Świętego w Dłużniowie – dawna drewniana parafialna cerkiew greckokatolicka, znajdująca się w Dłużniowie.
Uważana za jedną z najwyższych i największych cerkwi drewnianych w Polsce. Wysokość do szczytu krzyża wieńczącego kopułę nawy wynosi 27,1 m, długość świątyni – 25,36 m, szerokość nawy – 9,78 m[2].
Obecnie użytkowana jako kościół filialny rzymskokatolickiej parafii w Żniatynie.
Historia obiektu
Istnienie cerkwi w Dłużniowie wzmiankowano już w latach 1564-1573 oraz w 1761. Obecna cerkiew greckokatolicka pw. Podniesienia Krzyża Świętego zbudowana została w 1882 w miejscu poprzedniej, prawdopodobnie z fundacji Henryka Rylskiego. Jako cerkiew parafialna ze świątyniami filialnymi w Mycowie i Wyżłowie należała do dekanatu waręskiego. W 1895 poświęcona, odnawiana w latach 1930. Po 1947 przejęta przez kościół rzymskokatolicki. W latach 2005–2006 przeprowadzono remont świątyni w ramach, którego: wymieniono oszalowanie i częściowo podwaliny i podmurówkę, stolarkę okienną i słupy przy gankach, zmieniono blachę na dachach, zaimpregnowano zewnętrzne elementy drewniane[3][2]
-
Widok od strony południowej -
Wejście do babińca -
Widok od strony zachodniej
Architektura i wyposażenie
Jest to duża cerkiew trzykopułowa, orientowana, drewniana, konstrukcji zrębowej, zwęgłowana na rybi ogon na ceglanym podmurowaniu. Trójdzielny:prezbiterium zamknięte trójbocznie, nawa szersza oraz węższy, równej szerokości z prezbiterium babiniec, kwadratowe. Przy prezbiterium od strony północnej i południowej dwie czworoboczne zakrystie. Bryła świątyni trójkondygnacyjna, zręby wszystkich trzech pomieszczeń równej wysokości przykryte ośmiopołaciowymi, wydłużonymi kopułami wspartymi na wysokich ośmiobocznych tamburach zwieńczonymi latarniami z hełmami w formie makowic zakończonych żelaznymi krzyżami.
Ściany wszystkich kondygnacji są oszalowane. Na wysokości około 1/3 świątynię obiega wokół okap wsparty na występujących belkach zrębu. Wejścia do babińca oraz do nawy osłonięte gankami, wspartymi na 6 słupach zapewne z pierwszej połowy XX wieku. Kopuły, dachy pulpitowe nad zakrystiami oraz daszek okapowy kryte blachą ocynkowaną[4].
Wewnątrz w kopułach znajdują się ośmiopolowe, pozorne sklepienia, w zakrystiach natomiast stropy. W kopułach sklepienie pomalowane na niebiesko z gwiazdami. Poszczególne części świątyni połączone są ze sobą dużymi otworami o wykroju łuku. Na ścianach polichromia figuralna z końca XIX wieku. Zachowały się: niekompletny ikonostas i połączone z nim dwa ołtarze boczne Matki Bożej i Podwyższenia Krzyża, ołtarz główny w stylu neogotyku, ambona połączona z konfesjonałem i ławki[2].
Wokół cerkwi
Cerkiew położoną na odosobnionym wzgórzu otaczają stare drzewa i kamienny mur z bramą, do której prowadzą ozdobne schody zflankowane czterema słupami. W pobliżu świątyni stoi murowana dzwonnica typu parawanowego z początku XX wieku.
-
Dzwonnica -
Wejście do nawy -
Elewacja północna
Turystyka
Cerkiew jest obiektem transgranicznego szlaku turystycznego Bełżec - Bełz[5].
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2015-12-29] .
- ↑ a b c Katarzyna Warmińska: Dziewiętnastowieczne byłe świątynie greckokatolickie z Chłopiatyna, Lisek, Dłużniowa i Budynina jako przykłady trójkopułowych cerkwi drewnianych z południowo – wschodniej części województwa lubelskiego oraz ich problematyka konserwatorska. [dostęp 2015-12-30].
- ↑ Maria Kaniewska: Cerkiewki lubelszczyzny - katalog. [dostęp 2015-12-28].
- ↑ Parafia w Żniatynie informacje na stronie diecezji
- ↑ Bełżec – Bełz. Transgraniczny szlak turystyczny. [dostęp 2015-12-30].
Literatura
- Dmytro Błażejowśkyj, Istorycznyj szematyzm Peremyskoji Eparchiji z wkluczennjam Apostolśkoji Administratury Łemkiwszczyny (1828-1939), Lwów 1995, ISBN 5-7745-0672-X
- Grzegorz Rąkowski, Polska egzotyczna, część II, Oficyna Wydawnicza "Rewasz", Pruszków 2002, ISBN 978-83-62460-26-7
Linki zewnętrzne
- Informacje o cerkwi na stronie kościoły drewniane
- p
- d
- e
- p
- d
- e
|