Kościół św. Jana Chrzciciela w Gołkowicach

Kościół św. Jana Chrzciciela
w Gołkowicach

809/64 z dnia 16 kwietnia 1964 roku^[1]

Kościół filialny

Wygląd kościoła

Państwo

Polska

Województwo

opolskie

Miejscowość

Gołkowice

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Świętej Trójcy i NMP Różańcowej w Byczynie

Wezwanie

św. Jana Chrzciciela

Historia

Data rozpoczęcia budowy	1766
Data zakończenia budowy	1767^[2]
Fundator	hrabia Ernest von Götz

Dane świątyni
Świątynia • materiał bud.	• drewno
Wieża kościelna • liczba wież	1

Położenie na mapie gminy Byczyna

Położenie na mapie Polski

Położenie na mapie województwa opolskiego

Położenie na mapie powiatu kluczborskiego

51°08′22,81″N 18°11′55,28″E/51,139670 18,198690

Multimedia w Wikimedia Commons

Strona internetowa

Kościół św. Jana Chrzciciela – zabytkowa, drewniana świątynia, znajdująca się w Gołkowicach w powiecie kluczborskim, należąca do parafii Świętej Trójcy i Najświętszej Maryi Panny Różańcowej w Byczynie. Kościół wpisany jest pod numerem 809/64 z dnia 16 kwietnia 1964 roku do rejestru zabytków prowadzonego przez Narodowy Instytut Dziedzictwa^[3].

Historia kościoła

Osobny artykuł: Parafia Świętej Trójcy i Najświętszej Maryi Panny Różańcowej w Byczynie.

Pierwszy kościół drewniany miał istnieć w Gołkowicach już w średniowieczu. W XVI wieku przeszedł w ręce protestantów. Obecny wybudowany został w 1766 roku w miejscu dawnego i wówczas pełnił funkcję świątyni ewangelickiej. W 1933 roku konserwator nyski Lukas Mrzyglód odnowił ołtarz pochodzący z lat 1450–1480. W latach 70. XX wieku został on przeniesiony do opolskiej katedry. Po zakończeniu II wojny światowej kościół przejęli katolicy. Obiekt ucierpiał podczas powodzi stulecia w lipcu 1997 roku. Zalane zostało prezbiterium i zapadła się podłoga. Przez wiele lat nie przeprowadzano poważniejszych remontów świątyni. Na początku lat 90. XX wieku naprawiono poszycie (gonty) dachu, a w 2013 roku dokładnie go oczyszczono^[4].

Architektura

Kościół jest orientowany, konstrukcji zrębowej, na ceglanej podmurówce. Znajdująca się nad głównym wejściem kwadratowa wieża wybudowaną na słup, nakryta jest baniastym hełmem z latarnią. Dachy budynku przykryto gontem, o konstrukcji siodłowej, tylko nad zakrystią dach jest trójspadowy^[5].

Wnętrze kościoła

Prezbiterium zamknięto trójbocznie, do niego przylega prostokątna zakrystia – stropy wewnątrz kościoła są płaskie. Wyposażenie pochodzi głównie z okresu baroku - zarówno ołtarz główny autorstwa Jana Sternberga (z 1768 roku), jak i ambona ludowa (z XVII wieku). W tęczy znajduje się belka z datą budowy kościoła (1766), a w zwieńczeniu kuta chorągiewka z datą 1767^[4]. Wśród pozostałych zabytkowych elementów wyposażenia są m.in.:

prospekt organowy z początków XVIII wieku,
anioł chrzcielny z muszlą i kartuszem herbowym Frankenbergów z 1768 roku,
ława kolatorska z 1 połowy XVIII wieku,
ławy z XVIII wieku,
dwie chrzcielnice, z których jedna pochodzi z przełomu XVIII/XIX wieku, a druga – z 1 połowy XIX wieku,
gotycki tryptyk,
epitafia (wykonane przez Karola Magnusa von Götz oraz Gottlieba Lipińskiego)^[4].

Chór muzyczny wsparty jest na dwóch słupach - na jego parapecie znajduje się rokokowa dekoracja^[6].

Przypisy

↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2013-04-23] .
↑ Kościół pw. św. Jana Chrzciciela. [dostęp 2013-04-23].
↑ Gołkowice (gmina Byczyna) - rys historyczny. [dostęp 2013-04-23].
↑ ^a ^b ^c Gołkowice - drewniany kościół filialny. [dostęp 2014-09-11].
↑ Kościół w Gołkowicach. [dostęp 2013-04-23].
↑ Kościół św. Jana Chrzciciela w Gołkowicach. [dostęp 2013-04-23].

Bibliografia

Opolskie kościoły drewniane, DanutaD. Emmerling (red.) i inni, Opole: Śląskie Wydawnictwo Adan, 2006, ISBN 83-915371-9-6, ISBN 978-83-915371-9-0, OCLC 749504946 .