Płytka humeralna
Płytka humeralna[1], skleryt barkowy[1] (ang. humeral plate, costal lobe, costal sclerite[2]) – skleryt w nasadowych częściach skrzydeł owadów uskrzydlonych.
Płytka humeralna jest sklerytem skrzydłowym położonym przed polem aksillarnym. Zwykle połączona ruchomym stawem z żyłką kostalną, choć może być od niej oddzielona błoniastym polem przedkostalnym[1][3]. U jętek płytka humeralna jest drobna, umieszczona pomiędzy główką żyłki kostalnej a płatem tergum wspierającym skrzydło[3].
U ważek płytka humeralna jest silnie rozbudowana i powiększona[1][3], co stanowi przystosowanie do mechanizmu lotu w tej grupie. Płytka ta wspiera się na przednim ramieniu słupka pleuralnego (łac. processus pleuralis fulcralis). Połączona jest stawem zawiasowym z przednią połową krawędzi tergum lub specjalnym sklerytem tegoż. Żyłka kostalna jest połączona z ową płytką dwoma stawami zawiasowymi za pośrednictwem drobnego sklerytu wstawkowego, homologicznego z płytką humeralną jętek. Takie połączenie umożliwia odchylenie w dół jedynie przedniej części skrzydła (pola kostalnego), podczas gdy jego pozostała część pozostaje podparta dzięki płytce aksillarnej i wychodzącym z niej żyłkom[3].
U owadów nowoskrzydłych płytka ta stanowi drobny skleryt umieszczony na przedniej krawędzi nasadowej części skrzydła. Jest ona połączona ruchomo z żyłką kostalną, ale nie ma bezpośredniego połączenia z tułowiem. Tę ostatnią funkcję przejmuje pierwszy skleryt aksillarny[1][3].
Przypisy
- ↑ a b c d e Ryszard Szadziewski, Przemysław Trojan: Nadgromada: owady s.l. – insecta s.l. (sześcionogi – Hexapoda). W: Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 61-64.
- ↑ I. Miko: humeral plate. [w:] Hymenoptera Anatomy Ontology Portal [on-line]. 2009-2014. [dostęp 2018-11-11].
- ↑ a b c d e X: The Wings. W: R. E. Snodgrass: Principles of Insect Morphology. Cornell University Press, 1935.