Piran (związek chemiczny)
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||
Wzór sumaryczny | C5H6O | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa | 82,1 g/mol | ||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||
Numer CAS | 31441-32-4 | ||||||||||||
PubChem | 186148 | ||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Podobne związki | |||||||||||||
Podobne związki | pirydyna, tetrahydropiran, tiopiran | ||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||
|
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||
Wzór sumaryczny | C5H6O | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa | 82,1 g/mol | ||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||
Numer CAS | 289-65-6 | ||||||||||||
PubChem | 136135 | ||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||
|
Piran – organiczny związek chemiczny z grupy nienasyconych eterów cyklicznych o sześcioczłonowym pierścieniu heterocyklicznym. Może tworzyć dwa izomery, różniące się układem wiązań podwójnych:
Nazwa | 2H-Piran | 4H-Piran |
---|---|---|
Inne nazwy | α-piran | γ-piran |
Wzór strukturalny |
Budowa
Z powodu występowania w piranie jednego atomu węgla o hybrydyzacji sp³, nie jest on związkiem aromatycznym. Charakter aromatyczny ma natomiast kation piryliowy powstający w wyniku oderwania jonu wodorkowego z grupy CH2 dowolnego piranu, np. w wyniku działania na 4H-piran tetrafluoroboranem trytylu, Ph
3C+
BF−
4[1].
Nazewnictwo systematyczne
Nazwa piranu wg systematycznego nazewnictwa związków heterocyklicznych Hantzscha-Widmana brzmi oksyna, jednak nie jest ona zalecana, gdyż jest ona stosowana jako nazwa zwyczajowa 8-chinolu (8-hydroksychinoliny)[2].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Belosludtsev, Yuri Y.; Borer, Bennett C.; Taylor, Richard J. K. The Use of Pyrylium Tetrafluoroborate for the Stereoselective Synthesis of 2Z,4E-Dienals. „Synthesis”, s. 320–322, 1991. DOI: 10.1055/s-1991-26456.
- ↑ Revision of the extended Hantzsch-Widman system of nomenclature for heteromonocycles (Recommendations 1982). Table II Stems for the Hantzsch-Widman System. Department of Chemistry, Queen Mary University of London (za zgodą IUPAC). [dostęp 2012-05-25]. (ang.).
- Britannica: science/pyran
- Universalis: pyranne
- БРЭ: 3140356