Rusiec (województwo łódzkie)

Zobacz też: Rusiec w innych znaczeniach tej nazwy.

Ten artykuł od 2021-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Rusiec

wieś
Rusiec, ul. Wieluńska, Urząd Gminy i szkoła podstawowa
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	bełchatowski
Gmina	Rusiec
Liczba ludności (31.03.2021)	1638[2]
Strefa numeracyjna	43
Kod pocztowy	97-438[3]
Tablice rejestracyjne	EBE
SIMC	0711860
Położenie na mapie gminy Rusiec Rusiec
Położenie na mapie Polski Rusiec
Położenie na mapie województwa łódzkiego Rusiec
Położenie na mapie powiatu bełchatowskiego Rusiec
51°19′30″N 18°59′31″E/51,325000 18,991944[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Rusiec (dawne miasto) – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie bełchatowskim, w gminie Rusiec^[4][5]. Siedziba gminy Rusiec.

W latach 1975–1998 wieś położona była w województwie sieradzkim.

Rusiec uzyskał lokację miejską przed 1609 rokiem, zdegradowany w 1741 roku^[6].

W 1943 Niemcy wprowadzili nazwę okupacyjną Rustitz^[7].

Nazwa miejscowości pochodzi od rudej gleby, rusej, pierwszy raz wzmiankowana w 1389 jako Ruszyecz. W 1483 Russyecz, a w XVI wieku Rusyecz albo Ruszczs^[8].

Rusiec w zachowanych źródłach pisanych odnotowano po raz pierwszy w 1386 r. (jako Russzyecz), przy okazji nadania przez króla Władysława Jagiełłę tej wsi oraz innych posiadłości na terenie Wielkopolski Sędziwojowi Pałuce z Szubina, wojewodzie kaliskiemu i staroście łęczyckiemu. Praktycznie aż do 1864 r. miejscowość pozostawała w rękach prywatnych, chociaż dość często zmieniali się jej właściciele. W 1452 r. z rąk Borka z Ruśca trafiła ona na kilkanaście lat w posiadanie znanego rodu Koniecpolskich, zakupiona przez ówczesnego kanclerza Królestwa Polskiego Jana Koniecpolskiego, który już w 1467 r. zbył ją na rzecz Jana Zaremby (Zaręby) z Kalinowej^[9]. Po 1555 r. Rusiec trafił we władanie Toporczyków Korycińskich, którzy utrzymywali się tutaj do roku 1569. W XVII w. właścicielami majętności zostali ponownie Koniecpolscy (w latach 1603–1676), a następnie trafiła ona w ręce Walewskich. Po roku 1864 Rusiec został wsią rządową^[10].

Miejscowa parafia została erygowana, na prośbę miejscowego dziedzica i kasztelana sieradzkiego Jana Koniecpolskiego, dopiero 8 grudnia 1643 r. przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Macieja Łubieńskiego. Do tego czasu Rusiec należał do parafii w Restarzewie, znajdującej się w dekanacie szadkowskim archidiakonu uniejowskiego^[9].

Niekiedy Rusiec bywa odnotowany w części opracowań jako wieś, a następnie miasteczko o nazwie Toporów (w posiadaniu Starżów Toporczyków), chociaż ta wersja nie znajduje potwierdzenia źródłowego, podobnie jak przypisywania przynależność miejscowości w latach 1555–1596 do Zebrzydowskich, herbu Radwan^[9].

W II poł. XVI wieku Korycińscy, wznieśli tutaj obronny murowany dwór wieżowy (porównywany niekiedy formalnie do nieco starszej, królewskiej siedziby Zygmunta Starego w Piotrkowie Trybunalskim), przy którym, po 1603 r., prowadził najprawdopodobniej jakieś prace również wojewoda Aleksander Koniecpolski. Obiekt został rozebrany w 1911 r., a stał w miejscu obecnego placu Włodzimierza Kałuziaka^[9]. Materiał z baszty wykorzystany został do budowy murowanego ogrodzenia wokół kościoła.

W Ruścu urodził się 12 listopada 1894 r. w rodzinie miejscowego organisty Edmund Krysiak. W 1918 r. jako „Sokół” był zastępcą dowódcy kompanii POW liczącej 150 żołnierzy. W 1920 r. walczył w szeregach 26 pp. przeciwko bolszewikom, został ciężko ranny. Po wojnie na stanowisku kierownika szkoły pracował do 1939 r. w Dąbrowie Górniczej. Został osadzony przez Niemców w Mauthausen, gdzie zmarł 31 sierpnia 1945 r.^{[potrzebny przypis]}

W latach 1988–1990 w parafii Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Ruścu, jako wikariusz pracował kardynał Konrad Krajewski^[11][12].

Rusiec położony jest w centralnej Polsce, w pasie Nizin Środkowopolskich, makroregionie Niziny Południowowielkopolskiej, mezoregionalnie Wyżyny Wieluńskiej i Kotliny Szczercowskiej. Leży w zachodniej części powiatu bełchatowskiego, w dorzeczu rzeki Nieciecz i Krasówki^{[potrzebny przypis]}.

Bezpośrednio graniczy z powiatem wieluńskim, łaskim i pajęczańskim.

Położona jest na szlaku 74 Wieluń – Kielce.

Ogólna powierzchnia gminy Rusiec wynosi 9897,08 ha. Grunty orne zajmują powierzchnię 5100 ha, co stanowi 51% ogólnej powierzchni gminy.

W Gminie Rusiec znajduje się stacja przeładunkowa magistrali węglowej z Dąbrowy Górniczej i Katowic do Gdyni, o możliwościach przeładunkowych 200 t/dobę^{[potrzebny przypis]}.

Odległość gminy od wielkomiejskich ośrodków przemysłowych i regionalnych ośrodków wzrostu wynosi: od Warszawy – 190 km, od Wrocławia 150 km, od Łodzi – 80 km, od Częstochowy – 70 km, od Wielunia – 35 km, od Bełchatowa – 30 km^[13].

Gmina charakteryzuje się dobrym stopniem skomunikowania się z resztą kraju, jak i najbliższymi aglomeracjami oraz ośrodkami miejskimi^{[potrzebny przypis]}.

• Neogotycki kościół parafialny pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny z 1912 r.

• Gminny Ośrodek Kultury w Ruścu
• Gminna Biblioteka Publiczna w Ruścu
• Amatorska Orkiestra Dęta im. K. Namysłowskiego w Ruścu^[14]

• Rusiec Łódzki – stacja kolejowa

• Gmina Rusiec
• Parafia Rusiec. parafiarusiec.kom.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-29)].
• Hetman Rusiec
• Dwór obronny w Ruścu na stronie Zamki i pałace województwa łódzkiego
• Amatorska Orkiestra Dęta im. K. Namysłowskiego w Ruścu
• Rusiec, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 24 .