İnsanların adıyla anılan bilimsel yasalar listesi
Bu liste, insanların adıyla anılan bilimsel yasaları içerir. Diğer eponim listeleri için eponim ve eponimsel yasalar listesi maddesine bakınız.
Liste
Yasa | Alan | Adıyla anılan kişi veya kişiler |
---|---|---|
Abel kuramı | Kalkülüs | Niels Henrik Abel |
Amdahl yasası | Bilgisayar bilimi | Gene Amdahl |
Ampère yasası | Fizik | André-Marie Ampère |
Archie yasası | Jeoloji | Gus Archie |
Arşimet prensibi Arşimet aksiyomları | Fizik Analiz | Arşimet |
Arrhenius denklemi | Kimyasal kinetik | Svante Arrhenius |
Avogadro yasası | Termodinamik | Amedeo Avogadro |
Bell kuramı | Kuantum mekaniği | John Stewart Bell |
Benford yasası | Matematik | Frank Benford |
Beer-Lambert yasası | Optik | August Beer, Johann Heinrich Lambert |
Bernoulli prensibi Bernoulli ilkesi | Fiziksel bilimler | Daniel Bernoulli |
Biot–Savart yasası | Elektromanyetizma, akışkanlar dinamiği | Jean Baptiste Biot ve Félix Savart |
Birch yasası | Jeofizik | Francis Birch |
Bogoliubov–Born–Green–Kirkwood–Yvon hiyerarşisi | Fizik | Nikolay Bogoliubov, Max Born, Herbert Green, John Kirkwood ve J. Yvon |
Bogoliubov dönüşümü | Kuantum mekaniği | Nikolay Bogoliubov |
Boltzmann denklemi | Termodinamik | Ludwig Boltzmann |
Born yasası | Kuantum mekaniği | Max Born |
Boyle yasası | Termodinamik | Robert Boyle |
Bragg yasası | Fizik | William Lawrence Bragg, William Henry Bragg |
Bradford yasası | Bilgisayar bilimi | Samuel C. Bradford |
Buys Ballot yasası | Meteoroloji | C.H.D. Buys Ballot |
Byerlee yasası | Jeofizik | James Byerlee |
Carnot kuramı | Termodinamik | Nicolas Léonard Sadi Carnot |
Cauchy integral formülü Cauchy-Riemann denklemleri Ayrıca bakınız: Augustin-Louis Cauchy'in adıyla anılan şeyler listesi | Kompleks analiz | Augustin Louis Cauchy Augustin Louis Cauchy ve Bernhard Riemann |
Cayley–Hamilton kuramı | Doğrusal cebir | Arthur Cayley ve William Hamilton |
Charles yasası | Termodinamik | Jacques Charles |
Chandrasekhar limiti | Astrofizik | Subrahmanyan Chandrasekhar |
Church-Turing tezi | Bilgisayar bilimi | Alonzo Church ve Alan Turing |
Coulomb yasası | Fizik | Charles Augustin de Coulomb |
Charles ve Gay-Lussac yasası (sıkça Charles yasası olarak adlandırılır) | Termodinamik | Jacques Charles ve Joseph Louis Gay-Lussac |
Clifford kuramı Clifford çember kuramları | Cebirsel geometri Geometri | William Kingdon Clifford |
Curie yasası | Fizik | Pierre Curie |
Curie–Weiss yasası | Fizik | Pierre Curie ve Pierre-Ernest Weiss |
D'Alembert paradoksu D'Alembert prensibi | Akışkanlar dinamiği , Fizik | Jean le Rond d'Alembert |
Dalton kısmî basınç yasası | Termodinamik | John Dalton |
Darcy yasası | Akışkanlar mekaniği | Henry Darcy |
De Bruijn–Erdős kuramı | Matematik | Nicolaas Govert de Bruijn ve Paul Erdős |
De Morgan yasası | Mantık | Augustus de Morgan |
Dermott yasası | Gök mekaniği | Stanley Dermott |
Descartes kuramı | Geometri | René Descartes |
Dirac denklemi Dirac delta fonksiyonu Dirac comb Dirac spinor Dirac operator See also: List of things named after Paul Dirac | Matematik, Fizik | Paul Adrien Maurice Dirac |
Drake denklemi | Kozmoloji | Frank Drake |
Doppler etkisi | Fizik | Christian Doppler |
Ehrenfest kuramı | Kuantum mekaniği | Paul Ehrenfest |
Einstein genel görelilik kuramı Einstein özel görelilik kuramı Ayrıca bakınız: Albert Einstein'ın adıyla anılan şeyler listesi | Fizik | Albert Einstein |
Erdős–Anning kuramı Ayrıca bakınız: Paul Erdős'ün adıyla anılan şeyler listesi | Matematik | Paul Erdős ve Norman H. Anning |
Erdős–Beck kuramı | Matematik | Paul Erdős ve József Beck |
Erdős–Gallai kuramı | Matematik | Paul Erdős ve Tibor Gallai |
Erdős–Kac kuramı | Matematik | Paul Erdős ve Mark Kac |
Erdős–Ko–Rado kuramı | Matematik | Paul Erdős, Ke Zhao ve Richard Rado |
Erdős–Nagy kuramı | Matematik | Paul Erdős ve Béla Szőkefalvi-Nagy |
Erdős–Rado kuramı | Matematik | Paul Erdős ve Richard Rado |
Erdős–Stone kuramı | Matematik | Paul Erdős ve Arthur Harold Stone |
Erdős–Szekeres kuramı | Matematik | Paul Erdős ve George Szekeres |
Erdős–Szemerédi kuramı | Matematik | Paul Erdős ve Endre Szemerédi |
Öklid teoremi | Sayılar kuramı | Öklid |
Euler teoremi See also: List of things named after Leonhard Euler | Sayılar kuramı | Leonhard Euler |
Faraday'ın indüksüyon yasası Faraday'ın elektroliz yasaları | Elektromanyetizma Kimya | Michael Faraday |
Faxén yasası | Akışanlar dinamiği | Hilding Faxén |
Fermat ilkesi Fermat'nın son teoremi Fermat'nın küçük teoremi | Optik Sayılar kuramı Sayılar kuramı | Pierre de Fermat |
Fermi paradoksu Fermi's golden rule Fermi acceleration Fermi hole Fermionic field Fermi seviyesi See also: List of things named after Enrico Fermi | Kozmoloji, Fizik | Enrico Fermi |
Fick yasası of diffusion | Termodinamik | Adolf Fick |
Fitts yasası | Ergonomi | Paul Fitts |
Fourier yasası | Termodinamik | Jean Baptiste Joseph Fourier |
Gauss yasası Manyetizma için Gauss yasası Gauss's principle of least constraint Gauss's digamma kuramı Gauss'un hipergeometrik kuramı Gauss fonksiyonu See also: List of things named after Carl Friedrich Gauss | Matematik, Fizik | Johann Carl Friedrich Gauss |
Gay-Lussac yasası | Kimya | Joseph Louis Gay-Lussac |
Gibbs–Helmholtz equation | Termodinamik | Josiah Willard Gibbs, Hermann Ludwig Ferdinand von Helmholtz |
Gödel'in eksiklik teoremi | Matematik | Kurt Gödel |
Graham yasası | Termodinamik | Thomas Graham |
Green yasası | Akışkanlar dinamiği | George Green |
Grimm yasası | Dilbilimi | Jacob ve Wilhelm Grimm |
Gustafson yasası | Bilişim bilimi | John L. Gustafson |
Heisenberg'in belirsizlik ilkesi | Teorik fizik | Werner Heisenberg |
Hellmann–Feynman kuramı | Fizik | Hans Hellmann, Richard Feynman |
Henry yasası | Termodinamik | William Henry |
Hertz gözlemleri | Elektromanyatizma | Heinrich Hertz |
Hess yasası | Termodinamik | Germain Henri Hess |
Hilbert's basis kuramı Hilbert's axioms Hilbert function Hilbert's irreducibility kuramı Hilbert's syzygy kuramı Hilbert kuramı 90 Hilbert kuramı | Matematik | David Hilbert |
Hohenberg–Kohn kuramı | Kuantum mekaniği | Pierre Hohenberg ve Walter Kohn |
Helmholtz kuramı Helmholtz kuramı Helmholtz free energy Helmholtz decomposition Helmholtz denklemi Helmholtz resonance | Termodinamik Fizik | Hermann von Helmholtz |
Hooke yasası | Fizik | Robert Hooke |
Hopkinson yasası | Elektromanyatizma | John Hopkinson |
Hubble yasası | Kozmoloji | Edwin Hubble |
Hund kuralları | Atomik Fizik | Friedrich Hund |
Huygens-Fresnel ilkesi | Optik | Christiaan Huygens ve Augustin-Jean Fresnel |
Joule yasası | Fizik | James Joule |
Jurin yasası | Fizik | James Jurin |
Kasha's rule | Fotokimya | Michael Kasha |
Kepler'in gezegensel hareket yasaları | AstroFizik | Johannes Kepler |
Kirchhoff yasaları | Elektronik, termodinamik | Gustav Kirchhoff |
Kopp yasası | Termodinamik | Hermann Franz Moritz Kopp |
Lagrange noktaları Lagrange reversion kuramı Lagrange polinomu Lagrange's four-square kuramı Lagrange kuramı Lagrange kuramı (grup kuramı) Lagrange değįşmezi Lagrange çarpanı See also: List of things named after Joseph-Louis Lagrange | Matematik, Astrofizik | Joseph-Louis Lagrange |
Lambert kosinüs yasası | Fizik | Johann Heinrich Lambert |
Lamm denklemi | Kimya, Biyofizik | Ole Lamm |
Langmuir equation | Satıhlar bilimi | Irving Langmuir |
Laplace dönüşümü Laplace denklemi Laplasyen Laplace dağılımı Laplace invariant Laplace expansion Laplace principle Laplace limiti See also: List of things named after Pierre-Simon Laplace | Matematik Fizik Olasılık kuramı İstatistiksel mekanik | Pierre-Simon Laplace |
Le Chatelier ilkesi | Kimya | Henri Louis le Chatelier |
Leibniz yasası | Ontoloji | Gottfried Wilhelm Leibniz |
Lenz yasası | Fizik | Heinrich Lenz |
Leonard–Merritt mass estimator | Astrofizik | Peter Leonard, David Merritt |
L'Hopital kuralı | Matematik | Guillaume de l'Hôpital |
Mach prensibi Mach reflection | Fizik | Ernst Mach |
Marconi yasası | Radyo teknolojisi | Guglielmo Marconi |
Markovnikov kuralı | Organik kimya | Vladimir Markovnikov |
Maupertuis' prensibi | Matematik | Pierre Louis Maupertuis |
Maxwell denklemleri Maxwell relations | Elektrodinamik Termodinamik | James Clerk Maxwell |
Mendel genetiği/Mendel yasası | Kalıtım bilimi | Gregor Mendel |
Metcalfe yasası | Şebeke kuramı | Robert Metcalfe |
Mikheyev–Smirnov–Wolfenstein effect | Parçacık fiziği | Stanislav Mikheyev, Alexei Smirnov ve Lincoln Wolfenstein |
Milner–Rado paradox | Matematiksel mantık | Eric Charles Milner ve Richard Rado |
Minkowski kuramı | Sayısal kuram | Hermann Minkowski |
Mitscherlich yasası | Kristalografi Yoğun madde fiziği | Eilhard Mitscherlich |
Moore yasası | Computing | Gordon Moore |
Nash embedding kuramı Nash dengesi | Topoloji Oyun kuramı | John Forbes Nash |
Nernst equation | Elektrokimya | Walther Nernst |
Newton soğuma yasası Newton'un evrensel kütleçekim yasası Newton'un hareket yasaları See also: List of things named after Isaac Newton | Termodinamik Astrofizik Mekanik | Isaac Newton |
Niven kuramı | Matematik | Ivan Niven |
Noether teoremi | Teorik Fizik | Emmy Noether |
Nurgaliev yasası | Demografi | Nurgaliev yasası |
Nyquist–Shannon örnekleme kuramı | Bilisim kuramı | Harry Nyquist, Claude Elwood Shannon |
Ockham'ın usturası | Bilim felsefesi | William of Ockham |
Ohm yasası | Elektronik | Georg Ohm |
Osipkov–Merritt model | Astrofizik | Leonid Osipkov, David Merritt |
Ostwald dilution yasası | Fiziksel kimya | Wilhelm Ostwald |
Paley–Wiener kuramı | Matematik | Raymond Paley ve Norbert Wiener |
Pareto dağılımı Pareto verimliliği Pareto endeksi Pareto ilkesi | İktisat | Vilfredo Pareto |
Pascal yasası Pascal kuramı | Fizik Geometri | Blaise Pascal |
Pauli dışlama ilkesi | Kuantum mekaniği | Wolfgang Pauli |
Peano aksiyomları | Matematiğin temelleri | Giuseppe Peano |
Planck yasası | Elektromanyetizma | Max Planck |
Poincaré–Bendixson kuramı | Matematik | Henri Poincaré ve Ivar Otto Bendixson |
Poincaré–Birkhoff–Witt kuramı | Matematik | Henri Poincaré, George David Birkhoff ve Ernst Witt |
Poincaré–Hopf kuramı | Matematik | Henri Poincaré ve Heinz Hopf |
Poincaré yinelenme teoremi Poincaré sanısı Poincaré lemma See also: List of things named after Henri Poincaré | Matematik | Henri Poincaré |
Poiseuille yasası | Jean Léonard Marie Poiseuille | |
Poisson dağılımı Poisson denklemi See also: List of things named after Siméon Denis Poisson | İstatistik Kalkülüs | Siméon Denis Poisson |
Price kuramı | Doğal seçilim | George R. Price |
Ptolemy kuramı | Geometri | Batlamyus |
Pisagor teoremi | Geometri | Pisagor |
Raman saçılması | Fizik | Sir Chandrasekhara Venkata Raman |
Rado kuramı | Ayrık matematik | Richard Rado |
Ramanujan–Nagell equation See also: List of things named after Srinivasa Ramanujan | Matematik | Srinivasa Ramanujan ve Trygve Nagell |
Raoult yasası | Fiziksel kimya | François-Marie Raoult |
Riemann zeta fonksiyonu Riemann hipotezi Riemann integrali Riemann lemması Riemannian çokkatlısı Riemann küresi Riemann theta fonksiyonu See also: List of things named after Bernhard Riemann | Sayısal kuram, matematiksel analiz, geometri | Bernhard Riemann |
Rolle kuramı | Diferansiyel kalkülüs | Michel Rolle |
Saha ionization equation | Plazma fiziği | Meghnad Saha |
Schrödinger denklemi | Fizik | Erwin Schrödinger |
Sérsic yasası | AstroFizik | J. L. Sérsic |
Snell yasası | Optik | Willebrord van Roijen Snell |
Sokolov-Ternov etkisi | Parçacık fiziği | Arseniy Sokolov ve İgor Ternov |
Sommerfeld–Kossel displacement yasası | Spektroskopi | Arnold Sommerfeld ve Walther Kossel |
Stefan–Boltzmann yasası | Termodinamik | Jožef Stefan ve Ludwig Boltzmann |
Stokes' yasası | Akışkanlar mekaniği | George Gabriel Stokes |
Stoletov yasası | Fotoelektrik Efekt | Aleksandr Stoletov |
Tarski's undefinability kuramı Tarski aksiyomları See also: List of things named after Alfred Tarski | Matematiksel mantık, Geometri | Alfred Tarski |
Thales teoremi/Thales teoremi (çember) | Geometri | Thales |
Titius-Bode yasası | Astrofizik | Johann Daniel Titius ve Johann Elert Bode |
Torricelli yasası | Fizik | Evangelista Torricelli |
Umov effect | Fizik | Nikolay Umov |
Van der Waals denklemi | Kimya | Johannes Diderik van der Waals |
Vlasov denklemi | Plazma fiziği | Anatoly Vlasov |
Von Neumann bicommutant kuramı Von Neumann entropi von Neumann paradoksu Von Neumann ergodik kuramı Von Neumann universe Von Neumann neighborhood Von Neumann's trace inequality See also: List of things named after John von Neumann | Matematik, Kuantum mekaniği | John von Neumann |
Weinberg–Witten kuramı | Kuantum kütleçekimi | Steven Weinberg ve Edward Witten |
Weyl character formula See also: List of things named after Hermann Weyl | Matematik | Hermann Weyl |
Wien yasası | Fizik | Wilhelm Wien |
Wiener–Khinchin kuramı | Matematik | Norbert Wiener ve Aleksandr Khinchin |
Young–Laplace equation | Akışkanlar dinamiği | Thomas Young ve Pierre-Simon Laplace |
Zipf yasası | Dilbilim | George Kingsley Zipf |
Ayrıca bakınız
- Eponim
- Bilimin alanları
- Eponimsel yasalar listesi (bu liste ile birlikte bilimsel olmayan Murphy yasası ve Moore yasası gibi yasaları da içermektedir)
- Bilimsel yasalar listesi
- Etimolojiler listeleri
- Scientific constants named after people
- Scientific phenomena named after people
- Stigler yasası of eponymy
Konuyla ilgili yayınlar
- {{Kitap kaynağı|başlık=A dictionary of named effects ve yasasıs in chemistry, Fizik ve mathematics|soyadı1=Ballentyne|ad1=D. W. G.|soyadı2=Lovett|ad2=D. R.|yayıncı=Chapman ve Hall|yıl=1980|isbn=978-0-412-22380-8|basım=4.4